หลายคนที่เห็นผ่านหูผ่านตา ว่าเครื่อง CPAP เป็นเครื่องที่ช่วยรักษาอาการนอนกรนได้ ก่อนอื่น เราลองมาทำความเข้าใจก่อนนะคะว่า นอนกรนมาจากไหน
เนื้อหา
1 นอนกรนเกิดจากอะไร?
2 สาเหตุที่ทำให้เกิด “ภาวะหยุดหายใจชั่วคราวขณะหลับ” (Sleep Apnea) คือ อะไร?
3 ภาวะหยุดหายใจชั่วคราวขณะหลับ อันเตรายหรือไม่?
4 การรักษาภาวะหยุดหายใจชั่วคราวขณะหลับ
5 CPAP คือ อะไร แล้วช่วยในการรักษาอย่างไร?
6 CPAP มีส่วนประกอบอะไรบ้าง?
7 ประโยชน์ของ CPAP
8 อาการข้างเคียงจากการใช้เครื่อง CPAP?
9 สรุปเครื่อง CPAP คืออะไร?
นอนกรนเกิดจากอะไร?
อาการนอนกรน (snoring) เป็นปัญหาของการนอนหลับอย่างหนึ่ง และเสียงกรนที่เกิดจากการอุดกั้น จนอาจจะทำให้เกิด “ภาวะหยุดหายใจชั่วคราวขณะหลับ” (Sleep Apnea)
สาเหตุที่ทำให้เกิด “ภาวะหยุดหายใจชั่วคราวขณะหลับ” (Sleep Apnea) คือ อะไร ?
การหย่อนตัวของกล้ามเนื้อบริเวณเพดาน (soft palate) ลิ้นไก่ (uvula) ผนังคอหอย (pharyngeal wall) หรือ โคนลิ้น (tongue base) บางทีก็เกิดจากต่อมทอนซิล หรือต่อมอดีนอยด์ (adenoid) ที่โต รวมไปถึงการกินยานอนหลับ และเครื่องดื่มแอลกลอฮอล์ ก็มีส่วนทำให้อวัยวะดังกล่าว หย่อนตัวลง
ภาวะหยุดหายใจชั่วคราวขณะหลับ อันเตรายหรือไม่?
ถ้าเราหยุดหายใจชั่วขณะ ตอนที่หลับ เราก็จะเสี่ยงเป็นโรคร้ายมากขึ้นค่ะ เพราะออกซิเจนที่เข้าไปในร่างกายน้อยลงเรื่อย ๆ ตอนหยุดหายใจชั่วคราว จะทำให้ความดันโลหิตเราสูง แล้วเส้นเลือดในสมองเราอาจจะแตก ตีบ ตันได้ หรือที่เรียกว่า Stroke ถ้าเป็นหนัก ๆ ก็มีภาวะหัวใจล้มเหลว แถมยังเสี่ยงต่อการเป็นโรคเบาหวานเพิ่มขึ้นอีกด้วยนะคะ
การรักษาภาวะหยุดหายใจชั่วคราวขณะหลับ
หมอจะแนะนำให้ใช้เครื่อง CPAP ประกอบกับการรักษาสุขภาพ อย่างการออกกำลังกาย ลดน้ำหนัก (ถ้าเราอ้วนเกินเกณฑ์) งดสูบบุหรี่ งดกินยาแก้แพ้ที่ทำให้ง่วงก่อนนอน
CPAP คือ อะไร แล้วช่วยในการรักษาอย่างไร?
CPAP หรือที่เรียกในภาษาไทยว่า ซีแพ็บ มีคำย่อยมาจากภาษาอังกฤษว่า Continuous Positive Airway Pressure เป็นอุปกรณ์ที่ช่วยให้เราหายใจได้โล่งขึ้น เพราะว่าตัวเครื่องจะปล่อยแรงดันอากาศออกมา ทำให้ทางเดินหายใจเราเปิดกว้างขึ้น และหายใจได้ดีขึ้น ไม่ตีบแคบลงตอนที่เราหลับ และครื่อง CPAP บางรุ่น สามารถปรับเปลี่ยนได้ตามรูปแบบการหายใจของคนไข่อีกด้วยนะคะ หรือเรียกว่าเป็น เครื่อง Auto CPAP
CPAP มีส่วนประกอบอะไรบ้าง?
หลัก ๆ เลย CPAP มีส่วนประกอบ 2 ส่วนด้วยกัน ได้แก่
• เครื่องสร้างแรงสูบลม
• หน้ากากเอาไว้ให้คนไข้ครอบจมูก
ประโยชน์ของ CPAP
นอกจากจะช่วยในเรื่องขยายทางเดินหายใจของเราไม่ให้ตีบแล้ว ยังช่วยให้ร่างกายของเราไม่ขาดออกซิเจนอีกด้วยนะคะ ทำให้คุณภาพในการนอนของเราดรขึ้น ลดความง่วงในตอนกลางวัน ลดอุบัติเหตุตอนขับรถ และคุณภาพชีวิตก็ดีขึ้นด้วย
อาการข้างเคียงจากการใช้เครื่อง CPAP?
ส่วนใหญ่แล้ว คนที่ใช้จะเจอปัญหา จมูกแห้ง กับปัญหาการกดทับของหน้ากากา แต่ปัญหานี้สามารถแก้ไขได้โดยการเลือก และสวมใส่หน้ากากให้เหมาะสม และใช้เครื่องให้ความชื้น (Humidifier) เสริม เพื่อลดอาการจมูกแห้งค่ะ
สรุปเครื่อง CPAP คืออะไร?
เครื่อง CPAP คือเครื่องที่เอาไว้ใช้รักษาอาการนอนกรน และภาวะหยุดหายใจตอนนอน โดยมีประสิทธิภาพเกือบ 100% ในการแก้ไขปัญหาขาดลมหายใจ แต่ว่ามันก็สามารถด้อยประสิทธิภาพได้ถ้ามันรั่ว ซึ่งก็ขึ้นอยู่กับการดูแลของเรานั่นเองค่ะ แต่ถ้าเราไม่แน่ใจ ว่าเรานอนกรนแล้ว หยุดหายใจด้วยไหม เราควรที่จะไปหาหมอเพื่อตรวจเช็คก่อนนะคะ ว่าอาการที่เป็นรุนแรงระดับไหน แล้วหมอจะได้แนะนำแนวทางการรักษาที่เหมาะสมกับเราต่อไปค่ะ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
ผศ. นพ. ปารยะ อาศนะเสน ศัลยแพย์หู คอ จมูก
สาขาโรคจมูกและโรคภูมิแพ้ ภาควิชาโสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา คณะแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาล
